Terugkeer naar Evreux
In januari 1995 was er een wonderlijk Pinksterfeest geweest, een spoedbijeenkomst in de storm. En nu was er het Pinksterfeest van het Jubeljaar, een feest van broederlijkheid, gevierd in een zachte bries.
Twee Pinksterfeesten, die elkaar oproepen. Tussen die twee: een tijd van rijping, het overwinnen van moeilijkheden, een opening… Toen ik de verzamelde menigte zag, dankte ik voor de afgelegde weg.
Er kwam maar geen einde aan het groeten van de mensen die mij ooit zo gelukkig hebben gemaakt. Zoals het prachtige lossen van de duiven, dragers van vrede, zo verliet ik Evreux, gelukkig bij het zien dat het Evangelie verder zijn weg gaat en zoveel vruchten voortbrengt.
"Het mysterie Paulus"
Abraham Sehal, realisator van deze film, heeft me samen met Didier Sandre uitgenodigd om deel te nemen aan het debat met de rabbijn Daniël Farhi van de Beweging van de Liberale Joden in Frankrijk. Een boeiende film. Wat betekent de bekering van Paulus voor de christenen en voor de Joden? Welke rol heeft Paulus gespeeld bij het ontstaan en de ontwikkeling van het christendom?
Paulus is een paradoxale apostel. Hij laat niemand onberoerd, of het nu gaat om Pasolini, Freud of Nietzsche. De Joden hebben hem dikwijls beschouwd als een verrader en een vijand. Vandaag kijken ze anders naar hem.
De cinemazaal zit stampvol. Er zijn veel jongeren. Het debat toont hoe belangrijk Paulus is voor vandaag. Hij is de apostel die uitnodigt om vérder te gaan dan de wet, die de culturele, sociale en religieuze scheidingsmuren omverhaalt. Zo opent hij de weg naar een broederschap zonder grenzen, door de gelijkwaardigheid van de mensen te beklemtonen: "Er zijn geen Joden, noch Grieken, noch man, noch vrouw…" Voor velen blijft hij de apostel van de vrijheid.
Solidariteit met Remi
Samen met Remi neem ik deel aan een uitzending van Europe 1. Hij is 23. Hij was werknemer in een Macdonald in Albi. Hij heeft het ongeluk gehad te denken dat een mens vandaag de dag in Frankrijk solidair mag zijn met wie minder heeft dan hijzelf. Met zijn eigen maaltijdbons heeft hij vijf cheeseburgers bezorgd aan een vrouw die in de zaak kwam bedelen. Remi werd ontslagen, "om een voorbeeld te stellen", met als enige motivatie: "Ernstig en zwaarwichtig misdrijf: het niet naleven van het arbeidscontract en het huishoudelijk reglement van de onderneming met betrekking tot het maaltijdenbeleid."
Remi gaat in Albi verschijnen voor de Arbeidsrechtbank om dit onterechte ontslag aan te vechten. Met veel anderen steun ik hem. Om meer dan ooit te eisen dat mensen het recht hebben elkaar te helpen, en om te verhinderen dat het verbieden van solidariteit een gewoonte zou kunnen worden.
De zaak Remi is geen alleenstaand geval. Zijn overwinning zal tevens een overwinning zijn voor allen die vandaag vechten tegen de bestaansonzekerheid en voor de eerbied voor de menselijke persoon.
Mensen-zonder-papieren in Rijsel
Op deze Pinkstermaandag breng ik, op uitnodiging van het Steuncomité, een bezoek aan de mensen-zonder-papieren die nu al 70 dagen in hongerstaking zijn. Ik bezoek de vijf klinieken waarover de prefectuur hen verdeeld heeft: in Rijsel, Seclin, Armantières, Roubaix en Tourcoing.
22 van hen heten mij welkom, ondanks hun uiterste moeheid. Terwijl ik hen bezoek laat de prefect mij weten dat hij mij wenst te ontmoeten. Hij ontvangt mij onder vier ogen. Hij is bezorgd om de situatie en geeft blijk van menselijkheid tegenover die mensen-zonder-papieren. Hij belooft hun dossiers te onderzoeken als zij hun hongerstaking stopzetten. Hij verzoekt mij bij hen tussenbeide te komen. Maar zullen die mensen-zonder-papieren aanvaarden hun hongerstaking van 70 dagen stop te zetten, op basis van een eenvoudige belofte? Ze zijn al zo dikwijls ontgoocheld geweest na beloften die niet werden ingelost!
De eerste die zijn antwoord gaf, geeft goed hun gemoedsgesteltenis weer: "Zeg duidelijk aan de prefect dat ik weet dat mijn gezondheid om zeep is, maar als hij werkelijk een bewijs van menslievendheid wil tonen, dan moet hij mij nu maar mijn papieren geven. De prefect houdt ons aan het lijntje. Hij geeft ons geen enkele waarborg, zelfs geen schriftelijke, voor onze regularisatie."
Sinds ik die hongerstakers bezocht heb, kan ik hun gezichten niet meer vergeten. Ze hebben geen papieren, maar wel hoop. Ze hebben geen kracht meer, maar blijven wel vastberaden. De onderhandelingen gaan verder, van dag tot dag.