- Religieuze symbolen en
de scheiding van kerk en staat.
- De Federatie van Vrijzinnige Verenigingen (Fédération des Associations Laïques) van Roubaix had me uitgenodigd voor een panel in het Stadhuis van Roubaix. Ook de burgemeester, de rector van de academie, de imam… waren gevraagd. De grote zaal zat stampvol, een publiek dat hoofdzakelijk bestond uit professoren. Ik zag bij de aanwezigen ook drie vrouwen die een sluier droegen. Genoeg om het debat een pikante smaak te geven!
- De scheiding van kerk en staat betekent voor mij dat iemand op de eerste plaats 'burger' is, en pas daarna 'gelovige'. Men is niet eerst een 'gelovige', en pas daarna burger van een land. Het geloof komt op de tweede plaats. Het geloof vraagt een vrije beslissing. Dat is maar mogelijk als men ook het recht heeft die stap niét te zetten.
Aanvaarden fundamentalisten dat iemand weigert te geloven? Moet voor hen niet iedereen gelovig zijn? - Wat het dragen van de sluier betreft, een vraag die ik niet kon ontwijken: ik zou liever geen wet zien. De wet is een laatste toevlucht en uitsluiting altijd een mislukking. Ik voelde evenwel dat, met uitzondering van die drie gesluierde vrouwen, iedereen voor een wet te vinden was.
Als mensen de kans krijgen zich uit te spreken…
|
Het gebeurde in Bazel. Na mijn tussenkomst stond een jonge vrouw op om te zeggen hoe haar Kerk, de katholieke Kerk, haar heeft doen lijden. Ze is erdoor gekwetst. Er was wrok, zelfs haat in haar hart. Ze vroeg zich af of ze de Kerk niet zou verlaten. |
| Een andere jonge vrouw uit het publiek stond op, niet om een vraag te stellen, maar om haar getuigenis af te leggen. "Ik ben moslim", zo begon ze. Rustig zette ze uiteen hoe belangrijk het was dat iedereen zijn eigen godsdienst goed leerde kennen, om ervan te leven en zo te ontdekken waar het eigenlijk om gaat. Tot slot richtte ze zich tot de vrouw die moeilijkheden had met haar Kerk en zei haar: "Verlaat uw Kerk niet, ook niet als ze u op dit moment doet lijden". |
|
Ze legde uit dat iedereen zijn eigen godsdienst moet kennen en liefhebben opdat men er elkaar wederzijds mee zou kunnen verrijken.
Iedereen beluisterde met aandacht en bewondering deze moslimvrouw. Haar woorden wezen een weg naar het licht.
Een familie nodigde me uit aan tafel. Tot ieders vreugde werd ook deze moslimvrouw uitgenodigd om in een sfeer van vriendschap met ons het brood te delen.
De dood en daarna?
We waren met zeer velen op deze plek op het kerkhof, "de Joodse hoek". Hij die ons bijeenbracht bevond zich in de kist die in de aarde werd neergelaten. Toen zijn vriendin me zag naderen, kwam ze naar me toe en omhelsde me met de woorden: "Jacques, Jacques, als je maar wist hoe vaak ik op dit moment aan je denk! Wat heb jij toch geluk dat je gelovig bent!".
Ik heb bewondering voor deze vrouw. Zij is atheïst. Voor haar is er na de dood niets meer. Niets. Ze zou wel willen geloven, maar het lukt haar niet.
Ik bleef naast haar staan endacht aan de woorden van Therèse van het Kind Jezus tot haar medezusters: "Ik sterf niet. Ik ga het leven binnen."
|
Iedereen kwam langs het open graf voorbij en gooide in stilte wat aarde op de kist. Toen Abbé Pierre aan de beurt was riep hij uit: "In de hoop dat we elkaar ooit zullen terugzien". |
Een moeilijk te winnen proces
In de loop van het Sociaal Forum had ik het geluk Tariq Ramadan terug te zien. Zowat vijftien jaar geleden hebben we samen aan een debat deelgenomen in Genève en sindsdien zijn we vrienden geworden. Tariq is diepmenselijk en erg begaafd. Hij is een spiritueel iemand. Als filosoof gewaardeerd is hij ook een geducht debater. Wat bij hem zo prachtig is, is dat hij weet hoe hij zijn broers in de buitenwijken moet aanspreken. Dank zij hem hebben ze een fierheid teruggevonden die hen doet verlangen om zich helemaal als burgers te gedragen. - Taricq heeft veel invloed. Hij heeft ook veel vijanden. Hij wordt vandaag beschuldigd van antisemitisme.
- Men heeft een debat met hem op het getouw gezet. Mag men wel spreken met de duivel? De duivel, dat is hij. Op het podium neemt hij zoals gewoonlijk plaats aan het eind van de tafel. De vragen die men hem stelt zijn giftige pijlen. Je zou je op een volkstribunaal wanen. Maar Taricq behoudt zijn waardigheid en getuigt van de vrede die in hem is.
- Na deze pijnlijke opgave vertrouwt hij me toe: "Ik heb het op dit moment niet gemakkelijk. Bid God voor mij."