Euthanasie
Ik hou niet van dit woord, ook niet van het onderscheid tussen 'passieve'
en 'actieve' euthanasie, zelfs niet van de uitdrukking 'palliatieve zorgen'.
Maar de werkelijkheid is er. Hoe gaan we om met het levenseinde en kunnen
mensen sterven op een waardige manier? Het maatschappelijk debat
hierover is (in Frankrijk) weer aangescherpt door het gerechtelijk onderzoek
bij een verpleegster die een dertigtal zieken geholpen heeft bij het sterven.
Een bejaarde vrouw die ik in het ziekenhuis bezocht, zei me eens: "Ik
ben niet bang voor de dood, ik verlang te sterven. Maar wat ik niet aanvaard,
dat is het lijden. Ik heb nooit vermoed dat een mens zo zou kunnen afzien."
Hoe komt het dat men vandaag de dag in een groot ziekenhuis niet in staat
is het lijden van de patiënten te verzachten? Zou het te maken hebben
met het feit dat heel bekwame dokters, opgeleid om mensen te genezen, niet
aanvaarden mensen op de dood voor te bereiden? Men blijft tot het uiterste
zorgen toedienen, met het levenseinde houdt men geen rekening.
Ook in een ziekenhuis. Ik ga op bezoek bij een jongere die ernstig ziek
is.
"Het verplegend personeel is zeer vriendelijk en bekwaam,"
zegt hij, "maar ze zijn altijd gehaast en het gesprek gaat uitsluitend
over de verzorging.
Ik zou heel graag over andere dingen spreken met hen, maar ik voel dat
dit onmogelijk is. Onlangs voelde ik me zo eenzaam, dat ik heel erg verlangde
dat een verpleegster even haar hand op mijn voorhoofd zou leggen."
De eenzaamheid van de zieken. Het ontbreken van elke vorm van dialoog. Terwijl
er zieken zijn die te doen hebben met de essentiële vragen over leven
en sterven.
In een ziekenhuis wordt de dood ten onrechte bijna alleen als een medische
zaak beschouwd. De zieken krijgen vaak de kans niet erbij stil te staan.
Bestaat het recht om waardig te sterven niet hierin, dat elk mens aan
het einde van zijn leven de ruimte krijgt die hem toekomt? Door aandacht
te hebben voor de pijn die hij lijdt. Door dag na dag met hem op weg te
gaan om zijn eenzaamheid te doorbreken. Door hem te helpen om dit zo belangrijke
gebeuren van zijn dood recht in de ogen te kijken, om die dood op een waardige
manier te mogen beleven.
Geneesmiddelen toedienen om de dood te bespoedigen lijkt me een gebrek
aan respect voor de waardigheid van de zieke. Alles in het werk stellen
om te verhinderen dat hij pijn heeft en met hem meegaan tot het einde, is
dat niet een mens de kans geven om op een waardige manier te sterven?
Jacques Gaillot
|