De electronische Catechismus: Juni 1998

De straat

De arbeid

Archiv

Het team dat aan deze catechismus werkt biedt u elke maand twee teksten aan. Suggesties om deze teksten te verbeteren worden met dank aanvaard. We zouden deze catechismus graag zien groeien als iets waaraan we samen bouwen. Voorstellen voor nieuwe onderwerpen zijn ook altijd welkom.

DE STRAAT   In de straat speelt het echte leven zich af, daar zie je het levende, bruisende portret van elke menselijke samenleving. Op straat is iedereen gelijk, de straat kent geen grenzen. Maar nergens ook komt de schreeuwende, verscheurende ongelijkheid tussen mensen schrijnender aan het licht dan hier. De straat is een trommel. Hier weerklinken de vreugde en het verdriet van de mensen. Hier komt het allemaal naar buiten: de rages en de wanhoop, het lijden en de opstandigheid. Hier wordt geroepen tegen het onrecht, tegen het onbegrip. Hier scholen mensen samen, verenigen ze zich, komen ze tot verzet. Hier vinden de zwakken, de verdrukten, de uitgeslotenen, diegenen die in de steek zijn gelaten, elkaar terug. Hier verenigen ze zich om hun miserie uit te schreeuwen. Alleen verdriet en verbittering? Nee! Ook de ideeën van vrijheid, rechtvaardigheid en broederlijkheid komen in de kolkende ketel van de straat naar boven. Maar in de open ruimte van de steden, achter de dikke muren van het comfort, van het egoïsme en de angst, daar treffen we de mensen aan die weigeren te buigen. Zij hebben het over een sociaal-economische fataliteit. Ze geloven niet in de eisen die deze tijd stelt. Ze gaan ervan uit dat het onmenselijke er nu eenmaal bij hoort. Dat wat menselijk is, dat speelt zich af in de straten. De hartslag van het volk van God is te horen op straat. Het evangelie stimuleert onophoudelijk om 'naar buiten te treden'. Het nodigt voortdurend uit om de confrontatie aan te gaan met de ongeordende vooruitgeschoven stellingen van een samenleving die in eindeloze evolutie is. Wie dit niet wil zien, wie op zijn balkon blijft en weigert zich te laten opnemen in het leven dat zich kolkend afspeelt onder zijn voeten, die is als iemand die zichzelf bekijkt in een gebroken spiegel. Wat hij ziet is een vervalst portret, een gebroken beeld van de werkelijkheid. En van de toekomst. Gelukkig zijn er christenen die het risico nemen te gaan staan te midden van het lijden en de vreugdes, de tragedies en de feesten van deze wereld. Ongevraagd. Zij komen de straat op en wagen zich aan de solidariteit. Ze zijn blij dat God spreekt vanuit de straat.

DE ARBEID   Werk vinden, werk hebben, zijn werk behouden Hoeveel keren horen we die woorden niet uitspreken? Ze drukken zowel hoop als vrees uit. Voor jongeren betekent werk: onafhankelijkheid, de erkenning dat ze iemand zijn. Toekomst ook. Werk hebben beleven zij als de belangrijkste vorm van sociale erkenning. Hoe kun je een toekomst uitbouwen, als je geen werk hebt? Door te gaan werken heeft de vrouw zelfstandigheid verworven. Daardoor is de gelijkwaardigheid van de seksen ook groter geworden ­al blijft er nog veel te doen. De werkloosheid wordt steeds groter. Ze wordt beleefd als een breuk. Het leven verliest aan betekenis. Jongeren beleven de werkloosheid in het slechtste geval als een totale leegte, een bodemloze put. In het beste geval beleven ze haar als een transitzone waar ze zo snel mogelijk moeten zien uit te geraken. Volwassenen die werkloos worden zijn evengoed het spoor kwijt. Als ze ontslagen worden, dan zijn ze niet alleen een job kwijt, maar ook hun identiteit. Het gevoel tot een onderneming te behoren betekende iets voor hen, juist zoals het feit tot een familie te behoren. Zeker, ze waren maar een radertje in het geheel, maar dan toch een nuttig radertje. Nu is er de leegte, en die verplettert hen, herleidt hen tot niets. In een samenleving waarin een individu meestal slechts gewaardeerd wordt in de mate dat hij rendeert, zitten ze plots met het gevoel overbodig te zijn. De arbeid blijven voorstellen als de motor van het sociale leven lijkt hopeloos achterhaald. Het domein van de werkgelegenheid werd grondig overhoop gehaald door fundamentele veranderingen, verschuivingen, door de mondialisering van de economie. Werken gebeurt vandaag op een heel andere manier en in heel andere omstandigheden dan in het begin van deze eeuw. De rol van de vrije tijd, van het familiaal leven, is anders geworden en zal nog verder evolueren. De tijd waarin iedereen werk had is voorbij. Onze tijd is op zoek naar een andere opvatting, een evenwichtige herverdeling van de arbeid. Het scheppen van nieuwe, eerlijk bezoldigde jobs in de eigen omgeving zal steeds belangrijker worden. In de gezondheidszorg, voor de opvoeding We moeten altijd opnieuw vindingrijk en creatief zijn. Niets staat voor altijd vast. De economische moeilijkheden zijn niet alléén verantwoordelijk. Een samenleving die uitsluitend het gewin najaagt, verliest haar ziel. Die vergeet immers waarvoor ze op de eerste plaats zou moeten strijden als ze zelf wil overleven: om de mens centraal te stellen.

Archiv : Catechismus mei 98 Catechismus april 98 Catechismus maart 98 Catechismus februari 98 Catechismus januari 98