Als we de bijbel openslaan:
december 2005 

la bible ouverte 

 
Het wonderlijke verhaal van Kerstmis





Actualite

Bijbel

Aide

email

 

Het wonderlijke verhaal van Kerstmis

histoire de Noël Lucas (hoofdstuk 2) is de enige van de vier evangelisten die gedetailleerd vertelt over de geboorte van Jezus in Bethlehem. Exegeten en historici zijn het erover eens om die geboorte vroeger te dateren dan Dionysius Eixguus, die in de 6e eeuw de christelijke jaartelling opmaakte. Uiteraard heeft de datum van 25 december alles te maken met de verwijzing naar de winterzonnewende. 
 
De volkstelling waarvoor Jozef en Maria zich naar Bethlehem verplaatsen blijft moeilijk te dateren.
 
Vanwaar deze historische onduidelijkheden? Omdat de geschiedenis van Kerstmis geen historisch verhaal is. De komst van de engelen die aan de herders de geboorte verkondigen en de heerlijkheid bezingen van God "in den hoge", toont duidelijk aan dat het hier om een andere literaire stijl gaat dan die van de historicus, die objectief wil zijn. Is dit verhaal daarom ontdaan van elke betekenis? Zeker niet, integendeel, want elke keuze van de evangelist wil iets uitdrukken dat sterker is dan de historische waarheid.
 
Op de eerste plaats tracht hij Jezus te verankeren in de verwachting van zijn volk, dat uitziet naar de komst van de Messias. Deze moest komen uit de familie van David - vandaar het belang om hem te laten geboren worden in Bethlehem, de stad van koning David, en het aanbrengen van een reden voor de verplaatsing van Jozef en Maria.
 
Onmiddellijk nadien vertelt hij de geboorte, niet in de vorm van koninklijke annalen, maar in de grootste eenvoud: een stal of een grot, zonder wiegje, maar 'liggend in een voederbak', een kribbe. 

né dans la crèche

 
In een treffende samenvatting zien we zo van bij de aanvang de rijke persoonlijkheid van Jezus, die tegelijk wordt voorgesteld als meester en als dienaar, in volle heerlijkheid én veracht.
Aangezien dit kind niet om het even welke pasgeborene is, in doeken gewikkeld, doet Lucas een beroep op het bovennatuurlijke om de uitzonderlijke bestemming van Jezus te onderstrepen. Uiteraard kennen de auteurs van de evangelies die, aangezien Lucas zijn evangelie redigeert ongeveer 40 jaar na de feiten, het leven, de dood en de verrijzenis van hem die ze "Heer" noemen. In de bijbelse verhalen zijn er altijd engelen opgetreden, personages die erkend worden als brengers van een boodschap van Godswege. Hier zien we ze in een grote schare, een soort koor dat God verheerlijkt en daarna terug in de hemel verdwijnt. De hemel wordt gezien als de plaats waar God woont. Als Jezus geboren wordt, zo wil men ons doen begrijpen, dan zijn de hemel en de aarde niet langer van elkaar gescheiden. Tijdens andere wonderlijke momenten in het leven van Jezus, klinkt op dezelfde manier een stem uit de hemel of scheurt de hemel open. God zelf komt in Jezus de mens nabij.
 
berger De herders die op een mysterieuze manier op de hoogte gebracht worden van de geboorte vertegenwoordigen een sociale klasse die geen al te goede reputatie had. Men beschouwde hen gemakkelijk als vagebonden en rovers. De keuze van Lucas om hen te laten optreden is niet zonder reden. Later zal die Jezus zeggen: "Ik ben niet gekomen voor de rechtvaardigen, maar voor de zondaars". Zij die door de samenleving worden uitgestoten zijn de eersten die zullen deelhebben aan het grote nieuws van Jezus en die erin zullen geloven. Zij zijn de eerste apostelen wanneer ze weer weggaan van bij de kribbe en overal vertellen wat de engel hen over dit kind gezegd had. 
 
Dit verhaal is inderdaad een openbaring: God zelf neemt in Jezus, op een heel eigen wijze, het gelaat aan van een mens en laat op die manier blijken hoe hij zich helemaal verbindt met de toekomst van de mens. Voor allen die ontdekken dat dit grote nieuws een volheid van zin geeft aan hun menselijk bestaan blijft Kerstmis, elk jaar opnieuw, een wonderlijk verhaal.