Dialogue des Carmeélites.
In de tuin van de kapittelkerk van Bollène (in de buurt van Avignon) heb ik deelgenomen aan een debat over de thema's die Georges Bernanos aansneed in zijn boek "Dialogue des Carmélites". Het mysterieuze van die plaats had iets bekoorlijks voor mij. Waarom vond dit debat plaats in Bollène? Omdat dààr in 1793 tweeëndertig religieuzen ter dood veroordeeld en terechtgesteld werden door het volkstribunaal van Orange. Het was in de jaren van de revolutie, in de periode die men het Schrikbewind heeft genoemd. De Karmelietessen van Compiègne waar Bernanos het over heeft, ondergingen hetzelfde lot.
Ik heb het boek "Dialogue des Carmélites" met veel bewondering opnieuw gelezen. De oude priorin gaat sterven. Ze is een bijzondere vrouw, onbuigzaam van karakter, maar voelt zich ontredderd en angstig voor de dood. Haar dood is niet in éénklank met haar leven. Tegenover haar staat een jonge novice, de laatste die ze heeft zien intreden. Deze toont zich heel kwetsbaar, zit vol angsten. Voor de kleinste moeilijkheid slaat ze op de vlucht. Maar op het beslissende ogenblik zal ze haar angsten overwinnen en zich op het schavot aansluiten bij haar medezusters. Ook zij sterft anders dan ze geleefd heeft. Het hele gebeuren wekt de indruk dat de dramatische dood van de priorin de heldhaftige dood van de novice heeft mogelijk gemaakt. De gemeenschap van de heiligen! Het wondere werk van de genade!
Het is maar een kleine stap om van de Karmelietessen van Compiègne over te gaan naar de monniken van Tibherine. Ik citeer met onroering de onvergetelijke woorden van de prior van Onze-Lieve- Vrouw van de Atlas, opgetekend in zijn geestelijk testament: "Als ik ooit - het zou vandaag al kunnen gebeuren - het slachtoffer zou worden van het terrorisme dat nu blijkbaar alle vreemdelingen die in Algerije verblijven, wil treffen, dan zou ik graag hebben dat mijn gemeenschap, mijn kerk, mijn familie zich herinneren dat mijn leven GEGEVEN was aan God en aan dit land Mijn leven is niet meer waard dan dat van een ander. Het is ook niet minder waard."
De televisie in Berlijn
- Het televisieprogramma "Thema" organiseerde een avond over
de gevolgen van de viagra-pil. De tussenkomsten van competente personen
m.b.t. deze materie verschaften me heel wat inzicht in het menselijk gedrag
en in de plaats van mislukking en begeerte. Ikzelf onderstreepte de rol
van de samenleving, die voedsel geeft aan de angst van de mens, hem vervolgens
geruststelt, en hem ten slotte 'aanpast'. Zo riskeren we een kleurloze
wereld tot stand te brengen. Vandaar ook de angst te mislukken, tekort
te schieten, niet te beantwoorden aan De samenleving voorziet ons van allerlei
producten om toch maar in conditie te kunnen zijn, alles aan te kunnen,
te slagen. Die producten zijn meestal duur en niet onmisbaar. Terwijl volkeren
van de derde wereld niet eens beschikken over de levensnoodzakelijke geneesmiddelen.
- We moeten ons geen illusies maken. Onze angsten zullen niet overwonnen worden door middelen van buitenaf. We hebben vooral nood aan middelen die ons van binnenuit vrij maken.
- We moeten ons geen illusies maken. Onze angsten zullen niet overwonnen worden door middelen van buitenaf. We hebben vooral nood aan middelen die ons van binnenuit vrij maken.
Zomeruniversiteit in Grenada
- De Jezuïeten van Granada hebben een zomeruniversiteit georganiseerd
over de toekomst van de godsdiensten.
- Het was echt aangenaam om in dat prachtige Andalusië, met zijn rijke geschiedenis en altijd badend in de zon, met anderen kennis te maken en van hen te leren, in een klimaat van openheid en luisterbereidheid.
- R. Cardonal, vice-rector van de universiteit van El Salvador, sprak over de bevrijdingstheologie, die haar eigenheid vindt in haar vertrekpunt: de armen, de verdrukten, waarmee Jezus zich geïdentificeerd heeft - door niet te vergeten om met hun ogen naar de werkelijkheid te kijken. Vandaar de keuze om een analyse te maken die ons in staat stelt om inzicht te verkrijgen in de sociale mechanismen die de mens in de ellende duwen en vernietigen.
- Het is te begrijpen dat de bevrijdingstheologie de machthebbers bang maakt!
- In mijn tussenkomsten benadrukte ik dat de toekomst gemaakt wordt aan de rand van de samenleving. Als de Kerken marginaal worden, dan komt de marginaliteit in het centrum.
- Het was echt aangenaam om in dat prachtige Andalusië, met zijn rijke geschiedenis en altijd badend in de zon, met anderen kennis te maken en van hen te leren, in een klimaat van openheid en luisterbereidheid.
Ontmoeting in Beieren
- In het zeer katholieke Beieren heeft men met veel zorg een reeks ontmoetingen
voorbereid om vreugdevol feest te vieren.
- Eén van die feesten vond plaats in Augsburg. Christenen die lid zijn van verenigingen die het opnemen voor vreemdelingen zonder papieren brachten verslag uit van hun moedige inzet voor deze mensen, ondanks de tegenkanting en de conflicten. Ze vertelden niet alleen van wat ze met en voor de vreemdelingen deden, ze lieten ook horen wat ze van hen geleerd en gekregen
hadden: de zin voor het menselijke, de echtheid, het belang te leven in het nù, het vertrouwen op God, een nieuwe manier van bidden Ik stond in bewondering voor hen. Spontaan kwamen de woorden van Jezus mij op de lippen: "Ik prijs u, Vader, Heer van hemel en aarde, dat Gij deze dingen verborgen hebt voor wijzen en verstandigen, maar ze hebt geopenbaard aan de allerkleinsten."
De abdij van Mondaye (Normandië)
- Het was een feest voor allen die gekomen waren om mee te vieren bij
de wijding van de nieuwe Norbertijnenabt. We hebben elkaar gekend tijdens
onze legerdienst. Sindsdien zijn we vrienden gebleven. Ik was heel blij
dat ik op die dag kon aanwezig zijn, aan zijn zijde. Voor onze ogen ontvouwde
zich een mooie, maar sobere liturgie, die op een weldoende wijze hart en
geest doordrong.
- Op het moment dat aan de nieuwe abt de zorg voor al zijn medebroeders toevertrouwd werd, gingen mijn gedachten naar het gekende gebed van Aelred van Rievaulx voor zijn monniken. In zijn gebed richtte deze cisterciënzerabt zich tot de Goede Herder, en vroeg niets voor zichzelf.
- Hij dacht alleen aan zijn monniken
- "Gij doorgrondt mijn hart, Heer. Al wat Gij mij gegeven hebt, aan mij, uw dienaar, wil ik zonder enig voorbehoud aan hen geven om mij helemaal ten dienste te stellen van hen. Voor alles wil ik mij met een groot hart inzetten voor hen. Zo zij het, Heer! Mijn voelen en spreken, mijn werken en rusten, mijn denken en doen, mijn lukken en mislukken, mijn leven en mijn sterven, gezondheid en ziekte, al wat ik ben, al wat ik beleef, wat ik voel, wat ik begrijp - het is allemaal voor hen, voor hen voor wie Gij u gewaardigd hebt uzelf te geven. Gij weet, lieve Heer, hoe graag ik ze zie, en dat mijn hart, dat al mijn genegenheid naar hen uitgaat. Gij weet, Heer, dat ik geen gezag over hen uitoefen in de strikte zin van het woord, om mijn macht te laten gelden. Dat ik verlang hen op een liefdevolle wijze van dienst te zijn, en niet wil de baas spelen over hen. Dat nederigheid mij aanspoort om hen onderdanig te zijn, en genegenheid mij doet verlangen om met hen samen te leven als een van hen."
- Op het moment dat aan de nieuwe abt de zorg voor al zijn medebroeders toevertrouwd werd, gingen mijn gedachten naar het gekende gebed van Aelred van Rievaulx voor zijn monniken. In zijn gebed richtte deze cisterciënzerabt zich tot de Goede Herder, en vroeg niets voor zichzelf.