Juli 2009

Partenia   Actualiteit   Notities Onderweg   De Bijbel       Terugblik   Geschiedenis van Partenia   Biografie van Jacques Gaillot   Archief   Boeken in het Frans         Links       Impressum		• Welcome   • Hondengeleiders zonder papieren   • Een huwelijk in de wijngaard   • De slachtoffers van de atoomproeven           Welcome       Deze film van Philippe Lioret heeft me dooreen geschud. Een absolute aanrader. De acteurs spelen opmerkelijk. Men zou denken dat men met een documentaire te doen heeft.       Het speelt zich af in Noord-Frankrijk, in Calais. Vreemdelingen zonder papieren hebben al een lange lijdensweg achter de rug. Ze moeten nog één hindernis nemen, de gevaarlijkste: het Kanaal oversteken om in Engeland te belanden. Ondertussen brengen ze maanden door al wachtend, en kennen een echte kruisweg.       Enkele jaren geleden hebben mensen van Calais die zich inzetten voor die jonge mensen zonder papieren me uitgenodigd om eens twee dagen ter plaatse te komen. Ik heb me toen een idee kunnen vormen van de onmenselijke omstandigheden waarin al die vreemdelingen verplicht zijn te leven: ze overleven.       De film vertelt het verhaal van een jonge Koerd van 17 jaar die pas in Calais is aangekomen. Zoals zoveel anderen zal hij proberen een passeur te vinden om ’s nachts aan boord van een vrachtwagen het avontuur te wagen. Maar de politie zal hem vinden en hem arresteren.       De jongeman verliest de moed niet. Hij wil absoluut in Engeland zijn vriendin uit zijn kinderjaren terugvinden. Ze houden van elkaar en bellen elkaar als ze kunnen. Tegelijk neemt hij een ongehoorde beslissing: hij zal zwemmend het kanaal oversteken.       De zwemleraar is verwonderd over het doorzettingsvermogen van zijn jonge leerling en beslist hem te helpen. Zover zelfs dat hij hem onderdak zal verschaffen en hem zal verdedigen. Zo gaat het er in Calais aan toe bij die vrijwilligers en die verenigingen die zich ten dienste stellen van de verstekelingen, niet bang om zich daarmee buiten de wet te begeven en zich moeilijkheden met de politie op de hals te halen.       Het tragische einde durf ik u niet te onthullen!       In de cinemazaal waren we slechts met zijn drieën voor deze film, maar wel drie die zich aangesproken wisten.             Hondengeleiders zonder papieren       Als ik ’s avonds op het perron kom van een station in Parijs, gebeurt het wel eens dat ik bots op een veiligheidsagent met een hond aan de leiband. Een hond die gelukkig gemuilband is, want hij is getraind om aan te vallen!       Die veiligheidsagenten zijn vaak Afrikanen zonder papieren. Ze werken van 19u tot 2 uur in de ochtend of van 2 uur tot 12u30. Ze krijgen hun orders per telefoon, soms op het laatste moment, om zich dan naar een van de 200 stations in de Parijse regio te begeven.       Elke dag voelen ze zich bedreigd, ze kunnen aangehouden en uitgewezen worden. Eigenaardig toch: zij moeten voor de veiligheid van de reizigers instaan, maar zijn zelf bang! Met de hulp van een vakbond van de spoorwegen zijn ze in beweging gekomen en hebben daarbij mijn steun gevraagd.       Er vindt een bijeenkomst plaats op de Place du Châtelet, dichtbij de prefectuur. Op het ritme van de tamtams en de eisen dansen de Afrikanen onvermoeibaar. Zowat overal worden spandoeken geplaatst. En de politie is van de partij, ze omsingelt ons.       Deze arbeiders zonder papieren zijn gelukkig en fier dat ze samen zijn en protesteren om hun rechten op te eisen.       Hun woordvoerder laat het goed horen: “Vandaag hebben wij er genoeg van uitgebuit te worden en gevaar te lopen. We willen niet meer werken in de clandestiniteit. We willen een loon. We willen een arbeidscontract. We willen papieren.”       Voorbijgangers houden even halt, nemen een strooibiljet met wat uitleg, kijken hoe de Afrikanen dansen.       Al twee maanden wachten deze hondengeleiders op een afspraak op de prefectuur. Zonder succes. Maar vandaag, tijdens de manifestatie, komt er een contact tot stand met de prefectuur. We verkrijgen een afspraak voor de volgende dag. Dit is voor de Afrikanen al een overwinning die ze met fierheid begroeten.         Een huwelijk in de wijngaard       Hautvillers is een bekend dorp in de Champagnestreek. Dom Pérignon, een benedictijnermonnik, is de geniale uitvinder geweest van de champagne. Dat is nu bijna drie eeuw geleden.       Carole en Sébastien, die allebei op een wijngaard wonen, hebben de wens geuit dat ik hun huwelijk kom inzegenen. Carole werkt op een drukkerij, Sébastien is meester in de wijnkelder van een coöperatieve en neemt stilaan de fakkel van zijn vader over, die wijnbouwer is.       Ze zijn allebei erg gehecht aan alles wat met de wijnbouw te maken heeft en vergelijken het leven als koppel graag met het werk in de wijngaard. Ze weten dat een verkeerde ingreep met het snoeimes de wijnstok kan kwetsen of verminderen. Elk gebaar heeft zijn weerslag op het verloop van de groei. Het is een kwestie van beschermen, onderhouden, laten rijpen en de tijd nemen om te observeren en te luisteren.       De abdijkerk van Hautvillers zit vol zoals op de grote feestdagen. Carole en Sébastien komen langzaam naar voren in het middenschip en richten daarna een woord van welkom tot de aanwezigen. Ze houden eraan iets te zeggen over hoe belangrijk het voor hen is dat hun huwelijk in de kerk wordt gevierd.       Ik vind het moment van hun wederzijdse belofte ontroerend: “Ik beloof je mijn leven lang trouw lief te hebben, in goede en kwade dagen.”       Ze spreken die woorden uit met ernst, en kijken elkaar daarbij in de ogen. Zij vinden dat dit mogelijk is, met de genade van God, met de hulp van hun familie en hun talrijke vrienden. Als er liefde is, kan men zeer ver gaan.       Ik heb Carole en Sébastien de raad gegeven tijd te nemen om met elkaar te praten en elkaar wederzijds om vergeving te vragen als het nodig is. Heel wat koppels zijn uit elkaar gegaan omdat ze dit hebben nagelaten.       In de grote zaal van het dorp stroomt de champagne. Het is feest. Ik ga naar mensen toe die ik niet ken, een glas champagne in de hand, en neem daarna de trein die me terug naar Parijs brengt.             De slachtoffers van de atoomproeven       Er is een wetsontwerp hangende voor de slachtoffers van de atoomproeven. Dat is al een succes! Al vele jaren vecht het steuncomité “Vérité et Justice” (waarheid en gerechtigheid) voor de erkenning van de gevolgen van de atoomproeven en een billijke schadevergoeding voor de slachtoffers. Maar het ministerie van defensie bleef maar beweren, tegen alle evidentie in, dat de atoomproeven “proper” waren en zonder gevolgen, noch voor de gezondheid van de mensen, noch voor het milieu!       De ontroerende film “Gerboise bleue” (Blauwe springmuis) over de atoomproeven in de Sahara herinnert ons daarentegen aan de droeve realiteit! De Verenigde Staten hebben met een wet van 1988 erkend dat de atoomproeven slachtoffers hebben gemaakt en hebben hen vergoed.       Er wordt een persconferentie georganiseerd in het parlement. Doel ervan is onze commentaar op het wetsvoorstel te laten horen. Er is veel volk. Er zijn ook Polynesiërs aanwezig.       We herinneren eraan dat er tussen 1960 en 1966 210 atoomexplosies hebben plaatsgevonden in de Sahara. De gevolgen beperken zich niet tot de militairen en de burgers die eraan blootgesteld werden, die zijn er ook voor het milieu. Dit geldt nog meer voor Mururoa en de eilanden van Frans-Polynesië.       Ik laat horen dat ik vrees dat dit wetsvoorstel slechts een klein aantal van de radioactief besmette personen zal ten goede komen. De voorwaarden zijn van die aard dat slechts weinig slachtoffers ervan zullen kunnen genieten.       Men heeft voor de atoomproeven krankzinnig veel geld uitgegeven. En dit is nooit een probleem geweest voor de Franse regering.       Vandaag, juni 2009, kent een wetsvoorstel voor het militaire programma 185 miljard euro toe aan het ministerie van defensie, waarvan 101 miljard voor uitrusting. Dat is geen probleem. Maar voor mensen die radioactief besmet zijn en kanker en andere ziekten hebben gekregen is dit moeilijk. Daarvoor is er geen geld.       We vragen geen aalmoes. We vragen gerechtigheid.